Prif leoliad bowldero Blaenau gyda chasgliad trawiadol o broblemau uwchben ac o dan y ffordd argae sy’n rhedeg islaw Craig yr Wrysgan a Chlogwyn yr Oen. Yn hanesyddol mae’r clogfeini uwchben y ffordd argae wedi gweld y sylw mwyaf, ac felly rhai o’r problemau anoddaf; Fodd bynnag, mae ansawdd y graig islaw’r ffordd argae yn sylweddol well. Yma fe welwch ardal helaeth o waliau a slabiau gyda rhai problemau ansawdd uchel iawn.
Ceir gwasgariad da o raddau yn Nhân y Grisiau, yn ogystal â digonedd o wahanol arddulliau o ddringo ar gael, o gribau uchelgeilliol a waliau i doeau pwerus. Mae’r glanfeydd yn gyffredinol yn eithaf da; serch hynny, bydd padiau a gwylwyr yn cael ei werthfawrogi gan y rhan fwyaf o ymwelwyr.

Amodau: Mae’r clogfeini yn cael digon o heulwen ac yn sychu yn weddol gyflym; yr eithriad yw Geoff’s Roof sydd yn aml yn tryddiferu’n drwm. Ar yr amod nad yw’n bwrw glaw (neu fwrw eira) mae dringo yn bosibl drwy gydol y flwyddyn.

Mynediad: Yn union ar ôl troi oddi ar yr A496, cymerwch y troad i’r chwith tuag at yr orsaf bŵer; dilynwch y ffordd o amgylch heibio’r caffi ac yna i fyny i’r dde a dros y groesfan rheilffordd. Ewch i fyny’r rhiw am 200 metr (gan anwybyddu’r ddau cilfannau cyntaf ar y dde, sydd â llinellau cyfyngiad parcio melyn dwbl) a pharcio yn yr un nesaf ar yr ochr dde sy’n gyferbyn â giât bum bar ar yr ochr chwith y ffordd.

Ewch drwy’r giât ac ewch i’r chwith ychydig at y nant. O’r nant i fyny’r rhiw gan dueddu ychydig i’r chwith – y problemau cyntaf ar yr ochr chwith y cymhleth o greigiau.

1. GCSE Arête 6B
Problem fer ond dwys i fyny’r ochr serth amlwg y bloc gogwydd ychydig fetrau i’r chwith y gorlan cerrig. Dechrau o’r eistedd ar yr ochr chwith a thraed ar y sil bach pwerwch i fyny ar grychion at frigiad crafangol. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

2. Y Prifathro 6B+
Mae crib chwith y bloc yn rhoi problem gwirioneddol dda. Dechreuwch o’r eistedd a chadwch eich traed oddi ar y bloc ar y chwith. Mae’r bloc droed finiog ar waelod GCSE Arête i mewn os ydych yn dymuno. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

3. Chemical Crack 4C
Mae’r crac lletraws yn y bae bach y tu ôl i GCSE Arête yn radd haws o’r stond. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

4. Chemical Brothers 6B+/C
Problem ‘dall’ da gyda craiddle morffo braidd (felly’r raddfa hollt). Dechrau o’r eistedd (dwylo yn cydrannu ar y ffloch gorffwrdd) i ddringo yn syth i fyny drwy’r chwydd, sboncio i fyny i grafanc yn agos at y brig. Mae hollt Chemical Crack yn waharddedig. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

40m i fyny ac i’r chwith o Chemical Crack ceir bwtres bychan serth uwch teras mwsogl llydan.

5. Sboncen Llaw Dde 4B
Mawr crafangol ar y dde. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

6. Sboncen 5A
Y llinell ochr chwith amlwg o ddechreuad isel. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

25m i’r chwith ac ychydig uwch na Sboncen gweler wal wen serth gyda chrib tandor serth ar y dde a choeden helyg ar y chwith. Gall y glanfeydd fod yn gorsiog.

7. One Arm Bandit 5B
Dechrau o’r eistedd o dan y to i ddringo’r crib serth, gan symud i fyny ar ei ochr chwith. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

8. NSGA 5A
Y gornel ar osgo i’r chwith o One Armed Bandit o ddechreuad o’r eistedd. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

9. Squelch 6B
Mae’r wal wen grychiog 2m i’r chwith o NSGA yn dda – drueni am y glanio corsiog. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

10. Squelch 2 5A
Y nodwedd hollt crychiog 2m i’r chwith o Squelch. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

11. 4C
Y wal cul 4m i’r dde o’r goeden helyg. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

12. 4C
Y wal ychydig i’r dde o’r goeden helyg. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

Er mwyn cyrraedd yr adran nesaf groeswch y nant fechan ar y dde ac ewch i fyny tua’r dde ar lwybr annelwig sy’n arwain heibio wal fach mewn bwlch. Uchod mae teras glaswelltog eang a chyfres o waliau deniadol, ychydig oddi ar y fertigol.

Drosodd ar y chwith, yn union ar ochr chwith y nant ceir wal daclus. Y sil glanio’n braidd yn beryglus, felly mae angen gofal.

Mae’r wal amlwg yn brosiect posibl.

13. 4C
Yr hollt a’r crib dde.

15m i’r dde mae canolbwynt yr ardal hon, wal uchelgeilliol trawiadol.

14. Llew Llaw Gyffes 5C/6A!
Mae’r wal lai i’r chwith o’r wal uchelgeilliol. Rhaid tynnu’n denau i’r agen a symud i fyny heibio ochdyn defnyddiol ar y wal uchaf. Mae’r lanfa (yn ei gyflwr presennol) yn gofyn am ofal a llawer o badiau. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

15. Ar y Grwndwll 6A!
Mae llinell chwith y wal fawr wedi ei ddifetha oherwydd diffyg annibyniaeth o’r crib chwith hawdd. Mae’n dal yn dda ond rhaid osgoi’r crib i lawr isel.

16. Bendigeidfran 6B!
Mae’r llinell ganolog ar y wal yn un uchelgeilliol syfrdanol. Mae dechrau anodd, yn dod i mewn o’r chwith, yn rhagflaenu’r ymestyn craidd at y grafanc bys da. Ewch ymlaen yn hyderus, ond yn haws at y brig. [Dafydd Davis 2007]

16a. Bendigeidfran Llaw Chwith 6B!
Mae gorffeniad chwith yn llai brawychus, ond ychydig mwy ymestynnol yn bosibl. O’r grafanc bys dringo allan i’r chwith i mewn i orffeniad Ar y Grwndwll. Gallwch hefyd ddringo i lawr y crib os nad ydych yn ffansio mynd i fyny’r gorffeniad grugog. [07.14 Sam Davis, Zed Jones]

17. Efnysien 6A+!
Mae’r hollt ar ochr dde’r wal yn llinell uchelgeilliol rhagorol, ond mae’r lanfa greigiog yn angen gofal (ac yn ddelfrydol, llawer o badiau).

Rownd i’r dde mae bae bychan gyda wal dde ddeniadol.

18. Sam’s Slab 4C
Mae’r wal ar y chwith o’r bae yn werth chweil. [Sam Davis 06.12]

19. Minecraft Crack 6A!
Cyrhaeddwch y llinell ffloch ar ochr chwith y wal dde a’i ddilyn i fyny i’r chwith cyn siglo yn ôl hawl at y crib. Gorffen i fyny ar yr ochr dde o’r crib uchaf – mae hyn yn teimlo yn uchel ond mae’r dringo yn gyson. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

20. Minecraft Wall 6C
Mae’r wal i’r dde o’r hollt yn gartref i ddilyniant craidd gwych. Cam i fyny ar y troedle mawr amlwg yna ewch tua’r dde i fyny at Minecraft Arête (yn gorffen i fyny neu i lawr hwn). Nid yw’r fersiwn haws, sy’n dringo’r wal ymhellach i’r dde, gan ddefnyddio’r hollt lletraws, cystal. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

21. Minecraft Arête 5A!
Mae’r crib dde o’r wal yn rhoi problem uchelgeilliol dymunol. Gorffennwch yn unol fel Minecraft Arête. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

Er mwyn cyrraedd yr adran olaf ewch yn ôl i lawr at wal Squelch ac ewch ar draws i’r llethr sy’n arwain i fyny at y ardal Tempest a’r ffordd argae. 25m y tu hwnt i’r inclein mae wal lechog golau gyda thop ar lethr.

22. 5B
Y llech fer ychydig i’r chwith o’r hollt, dim ond un symudiad. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

23. The Swarm 6A
Yr hollt canolog gyda brig crwm. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

24. 5A!
Y llech i’r dde o’r hollt gyda brigiad brawychus. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

25. We like Trains 6A+
Mae’r crib byr ar y bloc i fyny i’r dde, yn cael ei ddringo ar y dde o ddechreuad o’r eistedd. [Sam Davis, Zed Jones 06.12]

50m ar y chwith, ac ar lefel ychydig yn uwch, mae yna bâr unigryw o flociau, wedi’u rhannu gan hollt lydan sy’n ar osgo i’r chwith.

26. 4B
Mae crib dde’r bloc dde yn dda. [Sam Davis, Zed Jones 04.14]

27. 5C
Dechreuwch o’r sefyll gyda llaw chwith yn yr hollt llawn cwarts. Cipiwch y sil da i fyny i’r dde a pharhau gyda gafaelion rhesymol ond traed yn wael. [Sam Davis, Zed Jones 04.14]

28. Mab y Mynydd 5C
Mae crib dde’r bloc chwith yn wych. Dringwch ar ei ochr chwith, ond newidiwch i’r dde yn agos at y brig. Mae 6C pwerus o’r eistedd – mae’r bloc llaw dde gyfagos, yn amlwg, yn waharddedig. [Sam Davis, Zed Jones 04.14]

29. Tin Dros Ben 6A!
Fe ddringwyd wyneb blaen y bloc chwith yn syth i fyny i mewn at y gwyrafaelion mawr ar y brig. Problemau da, ond yn ei ddifetha i ryw raddau gan y lanfa letchwith. [Sam Davis, Zed Jones 04.14]

Mae’r ardal nesaf ymhellach i fyny ochr y bryn i’r dde o’r inclein. Ewch at y safle o’r inclein, naill ai i fyny ato; neu, drwy ddod i lawr yr inclein o’r ffordd yr argae.
Mae rhai waliau trawiadol yn agos at ochr yr inclein – mae’r rhain gyda dringfeydd, ond mae’r adran boldro wedi ei osod yn ôl 20m i’r dde.

29. Crib Fawr 6A!
Mae’r crib mawr ar ochr dde’r wyneb yn un brawychus braidd.

30. Hollt Fono 6B+!
Mae’r hollt uchelgeilliol tenau yn llinell rymus, ond oni bai eich bod yn dringo yn dda o fewn eich graddfa, cymerwch ofal! Mae symudiad nodedig mynegfys yn profi i fod yr allwedd i lwyddiant.

31. Hollt yr Arch 5C!
Llinell uchelgeilliol brawychus arall, ond gyda gradd fwy dymunol y tro yma.

32. Tempest 7A
Crib swrth deniadol yn rhoi dringo technegol gwych a gorffeniad deniadol. [Ryan McConnell 27.04.02]

32a. Big Red Button 7A
Deino am y brig ychydig i’r chwith o’r crib, gan ddefnyddio ochdyn amlwg ar y crib i’r llaw dde. Gellir gwneud hyn yn sefydlog os defnyddir ochdyn arall ychydig yn uwch. [Gruff Owen 23.05.02]

33. Y Chwydd 6B+
Dechreuwch yn cydrannu ar yr agen fawr a gwneud trosglwyddiad anodd i’r llech uchaf; dulliau amrywiol yn bodoli, mae rhai yn anoddach nag eraill.

34. Flying Arete 6C+
Dechreuwch yn cydrannu ar yr agen fawr a gwneud symudiadau tenau i sefydlu ar y grib grog, siglo rownd i’r chwith i orffen. [Pete Robins 28.01.12]

Uwchben y Ffordd
Mae gweddill o gychred Tan y Grisiau i’w ddarganfod wrth ochr ffordd gwasanaethu Argae Stwlan. Ceir ystod dda o raddau yma, ynghyd â rhai darnau prawf caled. Mae’r graig yn braidd yn finiog ac yn doredig mewn mannau; fodd bynnag, mae’r problemau mwy sefydledig gyda chraig well.

Mynediad: Os ydych yn dod o’r gylchred ‘o dan y ffordd’ dim ond cerdded i fyny’r inclein a throi i’r chwith sydd angen.
Os yw prif ffocws eich ymweliad yw rhoi cynnig ar broblemau ‘uwchben y ffordd’, yna mae’n well i ddod mewn o faes parcio Cwm Orthin. I gyrraedd y maes parcio o ‘o dan y ffordd’ mae gennych ddau ddewis; 1. Dim ond cerdded i fyny’r ffordd o’r cilfan am 50m, ac yna ei adael i fynd ffwrdd i’r chwith i ddilyn y ffordd argae i fyny. 2. Gyrrwch fyny o’r gilfan ac ewch i’r dde ble mae’r ffordd yn rhannu ac yna trowch i’r chwith wrth y gyffordd T. Dilynwch y ffordd am 200m, gan fynd heibio o dan y domen chwarel ar y dde i barcio mewn maes parcio ar y chwith. Mae’r ffordd yn dod i ben yma; wrth y giât sy’n dynodi cychwyniad y trac i fyny i Gwm Orthin (ychydig yn llai i gerdded).
Dilynwch lwybr sy’n mynd i’r chwith oddi wrth drac Gwm Orthin, a chroeswch y bompren dros y nant a pharhau nes ymuno â ffordd yr argae sy’n rhedeg ar draws yr ochr bryn o dan Graig yr Wrysgan a Chlogwyn yr Oen. Dilynwch y ffordd nes iddo groesi inclein amlwg. 50m heibio’r inclein fe welwch y problemau cyntaf a ddisgrifiwyd, ar yr ochr dde’r ffordd.

35. That’s All Folks 5C
Eisteddwch i ddechrau o dan ben chwith y to bach. Tynnwch i fyny ar afaelion gwefus at afael mewndwll bach a phoced ar ben chwith y to. Trawstio i fyny a brigo. [Tom Silsbury 03.13]

36. Loony Tunes 6B
Dechrau o’r eistedd ar y crib chwith a thramwyo tua’r dde ar draws y wefus y to, wedyn gwneud symudiadau lletchwith a phwerus i fyny’r dde i gyrraedd crafangau da. [Tom Silsbury 03.13]

37. Flick of the Wrist 7C/+
Llinell bwerus sydd wedi gweld sawl cynnig. Gellir gweld y wal serth amlwg mewn cilfach 20m o’r ffordd. Dechreuwch o’r sefyll yn cydrannu ar yr ochdyn da. Pedwar symudiad at y brig, syml â hynny; mae’r wal chwith lechog yn waharddedig. Mae’r dechreuad o’r eistedd amlwg ar y tandor yn brosiect anodd iawn. [Jordan Buys 20.03.09]

38. Nodder’s Arete 7B+
Hwn yw’r crib mewn twll tua 6m i’r chwith o’r Flick of the Wrist. Dechrau: llaw dde ar y crib a’r chwith ar ochdyn ar wal serth. Cydrannwch y crib at frigiad. [Dave Noden 2009]

39. Wal Pocad 5A
Tramwyo’r wal pocedog ar ochr chwith bloc chwith Flick of the Wrist. Dechreuwch ar y crib agosaf at y ffordd ac ewch tua’r chwith, heibio ardal graidd iawn.

Ar ochr arall y ffordd ceir clogfaen wedi ei rannu gyda hollt llaw.

40. Dwylo i Fyny 5A
Dringwch yr hollt o’r eistedd. Cyflwyniad da i gelfyddyd gain dringo clo.

25m i’r chwith o Flick of the Wrist ceir wal gerrig 50cm o uchder yn rhedeg i ffwrdd oddi wrth y ffordd. Mae’r wal yn arwain at glogfaen gydag wyneb gordo mewn pwll. Hyn yw The Gout Club, hen 7A+ sydd wedi colli gafael hanfodol ac nid yw wedi ei ddringo ar hyn o bryd. Dechreuodd y broblem ar bâr o ymylon amlwg.

41. The Rib 6C+
Y nodwedd asen tandor wedi ei leoli tua 6m i’r chwith The Gout Club. Dechreuwch o’r eistedd yn isel iawn i lawr ar y dde a dringo i fyny tua’r chwith. [Michael Allday 27.04.13]

42. Hufen y Ddraig 6B+
Dechreuwch yn gwrcwd gyda dwylo ar ymyl a phoced ar yr ochr chwith y gilfach ychydig i’r chwith o The Rib. Dringwch yn syth i fyny drwy’r chwydd. Sicrhewch fod y lanfa wedi’i phadio allan yn dda.

500m ymhellach i fyny’r ffordd argae a heibio tro mae bloc mawr yn eistedd gyferbyn cilfan ac islaw Clogwyn yr Oen.

43. The May Queen 6B+
Tramwyiad dde-i-chwith ar draws y wyneb llechog sy’n wynebu’r ffordd, ac yna o amgylch y crib gyda symudiadau anodd i gyrraedd a dilyn y sil crafangol ar draws y wyneb serth.

44. Cashmere 7B
Dechreuwch o’r eistedd 2m i’r chwith o’r crib gyda llaw dde ar ochdyn isel a’r chwith ar grych lletraws isel. Roedd y dilyniant gwreiddiol yn cipio’r bysafael unigryw gyda’r chwith cyn pweru i fyny at y crafangau ar y sil. Dull arall yw defnyddio’r sawdl dde a phinsied tandor gyda’r dde. Mae’r llinell hollt uchaf yn rhoi her uchelgeilliol da sydd ynddo’i hun yn 6A+ brawychus!. Os nad ydych yn ei ffansio, mae’r ramp i’r chwith yn rhoi gorffeniad mwy hydrin. [Danny Cattell 13.03.02]

45. Chris’s Kashmir Curry 6A
Clasur Tan y Grisiau. O ddechrau cwrcwd ar ochdynnau gwrthwynebol tynnu i fyny heibio’r sil lân a’r ffloch crafangol i gyrraedd y silff; gorffen i’r chwith ar hyd hwn.

46. Hippocampus 8A/+
Llinell tramwyo serth ac yn un bysol. Dechreuwch o’r eistedd ar ochr chwith y wyneb ar ochdynnau gwrthwynebol ger y bloc amlwg. mae’r anhawster yn cychwyn yn syth gyda dau symudiad ffyrnig: croesdrwy at grych budr, ac yna rhagwthio’n ddeinamig at slot llorweddol. Gwnewch ychydig o symudiadau eraill i’r dde at Chris’s Kashmir Curry. Mae’r broblem wedyn yn parhau tua’r dde i orffen ar grafangau ar y crib dde. [Adam Hocking 10.07]

47. Jordan’s Crispy Crunch 7B!
Llinell uchelgeilliol braidd i’r chwith o Hippocampus. Dechreuwch drwy dynnu oddi ar glogfaen ( llaw dde: asgell tandor, chwith: pinsiad o dan y clogfaen cyfagos). Cipiwch i fyny’r wal at orffeniad uchel. Mae’r lanfa letchwith yn angen gofal. [Jordan Buys 20.03.09]

Mae 100m ymhellach i fyny’r ffordd mewn pant tu ôl i wal sydd wedi syrthio gall wneud fwy o broblemau gwerth chweil.

48. Geoff’s Roof 7A
Dechrau o’r eistedd ar ffloch ar ochr chwith y to, symudwch i’r dde ar draws y gwefus i gyrraedd a brigo allan heibio’r ffloch bys a’r bwlyn. [Geoff Turner 2001]

49. New Noise 8A
Mae’r fersiwn gwreiddiol y broblem bwerus hon yn dringo’r to yn uniongyrchol i mewn i orffeniad Geoff’s Roof. Yn dechrau yn gwrcwd, dwylo ar bâr o dandoriadau bach, un yn well na’r llall. Slap ar y gafael ychydig yn uwch y wefus, cydrannu a pharhau i fyny’r wyneb heibio crych/ffloch. [Chris Davies 10.07]

49a. New Noise RH 7C/8A+
Mae cwpl o amrywiadau yn bosibl. Tynnu ymlaen gyda’ch llaw dde ar y pinsied agored ar y dde a’r chwith ar y gorau o’r tandoriadau gwreiddiol yn 7C. Ac yn anoddach (8A +) dechrau’n is gyda dwylo yn cydrannu’r gafael cilgant amlwg, ac wedyn yn cymryd y gorau o’r tandoriadau gwreiddiol gyda’r chwith cyn gwneud slap annhebygol allan i’r dde i’r pinsiad.

50. Sam’s Problem 6A
Dechrau o’r eistedd 3m i’r chwith o’r trwyn crog; tramwyo i’r dde ar letraws i gyrraedd brig y trwyn. [Sam Davis 28.01.12]

51. Punch and Judy 6A
O gydrannu dwylo ar y ramp llorweddol gyrraedd y wefus wyrol a thrawstio drosodd. Yn anoddach os ydych yn osgoi’r troedle da allan i’r dde. [Ryan McConnell 11.03.02]

52. Meistr Pyped 6C
Llinell sy’n edrych yn debyg i Punch and Judy ond yn profi i fod yn anoddach lawer. Tynnwch ar, cic karate i fyny’r dde at fachsodli’r ramp a gwneud tyniad hir ar gyfer y wefus. Cydrannwch yn anobeithiol braidd a thynnu drosodd ar y brig llechog. [Gav Foster 05.03.15]

53. Warrior Within 6C+
Mae’r cribflaen tandor wedi ei leoli ychydig i fyny ac i’r chwith o Punch and Judy. Tynnwch ymlaen o ddechreuad o’r eistedd gyda llaw chwith ar ochdyn gwyrol mawr a’r dde ar bwmp amlwg. Pop i fyny at afael gwyrol mawr a gorffen lletchwith, pweru allan tua’r dde at ble mae’n bosibl i symud yn ôl i’r chwith at y gafael da amlwg. [Michael Allday 01.06.13]

54. Ryan’s Groove 6B
Dringwch y nodwedd rhych ddeniadol o’r eistedd, dwylo’n cydrannu ar afael sil gwyrol. [Ryan McConnell 28.01.12]

55. Festering Hell 6B+
Llinell dechrau o’r eistedd ar y wal i’r chwith o Ryan’s Groove. Tynnwch ymlaen gyda phinsied bach ar gyfer y llaw dde a’r ymyl gaston da i’ch chwith. Slap ar gyfer y brig a thrawstio allan yn hawdd. [Michael Allday 01.06.13]

56. Lee Cooper 6B
Y criflaen crog o ddechreuad o’r eistedd ar y tandor mawr. [Danny Cattell 03.03.02]

57. 5A!
Ennill y llech grog a simsanu i fyny ar afaelion bach. Problemau da gyda glanfa anfaddeugar. [Danny Cattell 11.03.02]

58. Llech Mawr 5A!
Y llinell ganolog ar y llech fawr. Mae amryw o ddewisiadau eraill i’r chwith a’r dde. [Danny Cattell 03.03.02]

59. Skyline Wall 6C
Ar gefn y clogfaen Llech Fawr ym mhen isaf y coridor cewch broblem daclus. Dechreuwch o’r eistedd, llaw chwith mewn poced deufys, llaw dde ar ochdyn. Symudwch i fyny at ymyl llaw dde yna gwyro i fyny i’r chwith i gyrraedd gafaelion gwell ar y ramp. Gorffen yn haws. [Luc Owens 01.02.15]

Mae’r wal uchel ar ben uchaf yr un coridor yn rhoi llinell 5A da – cywilydd am y lanfa ofnadwy! Ychydig i fyny y tu ôl ceir wal wen:

60. 6B
Dechreuad o’r eistedd i fyny’r crib chwith y wyneb wen.

61. 5A
Y llinell ganolog ar y wal wen.

62. 4B
Y llinell dde ar y wal wen.

63. 6A
Y dechreuad o’r eistedd ar y wal gyferbyn y crib.